Wednesday, June 9, 2021

పద్యములూ ఛంద లక్షణములు

3 ఇంద్ర గణాలూ ఒక సూర్య గణము రెండు పాదాలూ ప్రాస యుండును 3వ గణము మొదటి అక్షరము ద్విపదము


మంజరీ ద్విపద లో పై లక్షణములే, ప్రాస యుండదు కనుక ప్రాస యతి యుండును కనుకు ఉపజాతి

ఉత్సాహ 7 న/హల, చివర గ గణం, 5వ గణం మొదటి అక్షషరంర, ప్రాస యుండునూ

సుగంధి 7 హ/ చివర రెండు గురువులు, 5వ గణం మొదటి letter యతి, ప్రాస యుండును

సింహ విక్రమము సుగంధి 7 హ/ చివర గురు, 5వ గణం మొదటి letter యతి, ప్రాస యుండును

తరళము 7 న, 1 గguru 5వ గణము మొదటి అక్షరము, ప్రాస yes

మేదుర దంతము ప్రాస యుండు, 5వ గణము మొదటి letter యతి 8 భగణములు

మానిని 8 భ గణములు చివర గురువు, 7, 13, 19 యతులు, ప్రాస యుండూను, 

మానిని, మేదుర దంతము గర్భితము చేయవచ్చు.

అచల వృతతము 8 లఘువులు. దీనితో సర్వ లఘు తేటగీతి, సర్వ లఘు ఆట వెలది గర్భితం చేయవచ్చు, సర్వ లఘు కందము సాధన వచ్చును
పద్మనాభము 8 తగణములు
పద్మనాభము

  1. పాదములు ఉండును.
  2. ప్రాస నియమం కలదు
  3. ప్రతి పాదమునందు 13 వ అక్షరము యతి స్థానము
  4. ప్రతి పాదమునందు త , త , త , త , త , త , త , గా(గగ) గణములుండును.

పంచ చామరమూ 

  1. పాదములు ఉండును.
  2. ప్రాస నియమం కలదు
  3. ప్రతి పాదమునందు 10 వ అక్షరము యతి స్థానము
  4. ప్రతి పాదమునందు జ , ర , జ , ర , జ , గ గణములుండును


ఈ జ, ర, జ, ర, జ, గ లనే వ, వ, వ, వ, వ, వ, వ, వ (8 వ గణములూ,) 10వ అక్షరము యతి అనవచ్చు
సీసములు

శ్రీనాథుడు ఎక్కువగా వ్రాసెన్, ఇవి 16 రకాలు, ప్రాస యుండదు ప్రాస యుండిన సప్రాస

మొదటా నాలుగు పాదాలూ ఉత్సాహము ఆ పైన తేటగీతి/ఆట వెలది

6 ఇంద్ర గణములు 2 సూర్య గణములు
అంటే 22 పదములు మినిమం 30 maximum 

యతి: ఏక పాదమైన 2 యతులు, కాకున్న దేని యతి దానిదే


బెజ్జాల కృష్ణ మోహన రావు గారు: Facebook 

6,6 మాత్రల గణములు (యతి 13 వ అక్షరము) లేదా 3 చతుర్మాత్రా గణములు, యతి లేదు, రెండు చోట్లా ప్రాస యుండును

No comments: